Somali

Dünya gündemi, önemli haberler, duyurular, siyasi ve dini gelişmeler...
Post Reply
Leyla Hanne
Posts: 1395
Joined: 22 Nov 2007, 21:24

Somali

Post by Leyla Hanne »

Image

SOMALİ

Resmi adı: Somali Demokratik Cumhuriyeti

Başkenti: Mogadişu (Nüfusu: 850.000)

Diğer önemli şehirleri: Hergeisa (Kuzey Somali'nin başkentidir), Kismayo, Berbera, Marka.

Yüzölçümü: 637.657 km2

Nüfusu: 7.000.000 (1993 tahmini). (Bu rakam Somali içinde yaşayanların nüfusunu göstermektedir. Ayrıca 1 milyondan fazla Somalili komşu ülkelere iltica etmiştir. Bunlarla birlikte ülke nüfusu 8 milyonu aşmaktadır.) Nüfusun % 25'i şehirlerde yaşamaktadır. Halkın yarıya yakın bir kısmı göçebe hayatı sürmektedir. Ortalama ömür 48 yıldır. Çocuk ölümlerinin oranı binde 122'dir. Nüfusun % 46'sını 14 yaşın altındakiler oluşturmaktadır.

Km2 başına düşen insan sayısı: 11 (Komşu ülkelere sığınanlar da hesaba katılınca: 12.6)

Nüfus artış hızı: % 2.7

Etnik yapı: Somali halkının hemen hemen tamamı Somalililerden oluşur. Sömürge dönemlerinde yerleştirilen Avrupalı azınlıkların oranı oldukça düşüktür. Somalililerin kendilerine özel Somalice adı verilen bir dilleri vardır. Somali sınırları içinde yaşayanların yanı sıra Etyopya, Kenya, Cibuti, Güney Yemen ve Suudi Arabistan başta olmak üzere değişik Arap ülkelerinde yaşayan Somalililer de vardır. Bütün bu ülkelerde yaşayan Somalililerin hepsi sünni Müslümandır.

Dil: Resmi dil Somalice ve Arapça'dır. Bunun yanı sıra İngiliz ve İtalyan sömürge dönemlerinin bir kalıntısı olarak İngilizce ve İtalyanca da resmiyette geçerlidir. Ancak sömürgecilerin zorla öğrettikleri bu diller bugün Somali halkı arasında konuşulmamaktadır.

Din: Resmi din de İslâm'dır. Somali halkının tamamına yakını sünni Müslümandır. Sadece % 0.2 oranında Somali asıllı olmayan, sonradan bu ülkeye yerleştirilen gayri müslim bulunmaktadır.

Coğrafi durumu: Doğu Afrika ülkelerinden olan ve Afrika boynuzu adı verilen bölgede bulunan Somali, kuzeybatıdan Cibuti, kuzeyden Aden Körfezi, doğudan ve güneyden Hint Okyanusu, batıdan Etyopya, güneybatıdan da Kenya ile çevrilidir. En önemli akarsuları Vebi Şabella ve Vebi Cuba ırmaklarıdır. Bu iki ırmak Yemame adlı şehirde birleşerek Hint Okyanusu'na dökülmektedir. En yüksek yeri Surud Tepesi (2408 m.)'dir. Topraklarının % 2'si tarım alanı, % 45'i otlak, % 14'ü de orman ve çalılıktır. Tarıma elverişli alanlar daha çok ırmak kıyılarındaki vadilerdir. Kuzey kesim daha çok dağlarla ve tepelerle kaplıdır. Ülkede genellikle kurak ve sıcak bir iklim hâkimdir. Hint Okyanusu kıyısında bulunan başkent Mogadişu'da yıllık sıcaklık ortalaması 30.2 derece, yıllık yağış ortalaması 402 mm.'dir. Kuzeyde Aden Körfezi kıyısında bulunan Berbera'da bu oran 34.4 derece/53 mm'dir.

Para birimi: Somali şilini

Okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %24
erkekler: %36
kadınlar: %14 (1990 verileri)

Sanayisi: Somali'de sanayi oldukça geridir. Bir petrol rafinerisi vardır. Bunun dışında söz e gelir sanayi kuruluşlarının başında besin maddesi üreten ve sayıları çok fazla olmayan fabrikalar gelmektedir. Ayrıca az sayıda dokuma ve konfeksiyon atölyesi ile plastik eşya, madeni eşya, inşaat malzemesi, boya, sabun vs. üreten küçük çaplı tesisleri bulunmaktadır. Sanayi gelirlerinin gayri safi yurtiçi hasıladaki payı % 4'tür. Çalışan nüfusun yaklaşık % 4'ü sanayi sektöründe iş görmektedir.

Enerji: Somali'de 1991'de 110 milyon kw/saat elektrik üretilmiştir. Aynı yıldaki elektrik tüketimi de bu rakama eşittir. Elektrik enerjisinin tamamı termik santrallerden elde edilmektedir. Kişi başına yıllık elektrik tüketimi ortalama 12 kw/saattir.

Ulaşım: Başkent Mogadişu'da uluslararası trafiğe açık küçük bir havaalanı bulunmaktadır. Bundan başka 4 büyük şehrinde de iç ulaşımda kullanılan havaalanı bulunmaktadır. Yine başkentte ilkel usullerle yükleme boşaltma yapılan ve büyük gemilerin yanaşamadığı bir liman mevcuttur. Berbera başta olmak üzere daha başka sahil şehirlerinde de limanlar vardır. Somali'nin 2800 km'si asfaltlanmış olmak üzere 21.300 km karayolu vardır. Bu ülkede ortalama 234 kişiye bir motorlu ulaşım aracı düşmektedir.

Eğitim: Somali'de 1200 kadar ilkokul, 85 genel ortaöğretim kurumu, 25 mesleki ortaöğretim kurumu bulunmaktadır. İlkokul çağındaki çocukların % 11'i, ortaokul çağındaki çocukların ise % 4'ü bu öğretimden yararlanabilmektedir. Somali'nin sadece bir üniversitesi vardır. Bunun yanı sıra 5 yüksek okulu, 3 araştırma enstitüsü mevcuttur. Bu ülkede üniversite çağındaki öğrencilerden üniversiteye kayıt yaptıranların oranı yaklaşık % 3'tür. Okuma yazma bilenlerin oranı da % 55'tir. Okuma yazma bilenlerin oranının yüksek olmasında gayri resmi geleneksel eğitimin etkisi vardır.
Post Reply

Return to “Dünya”