İhtisasa Hürmet

M. Es'ad Efendi hakkında bilgiler, hatıralar, vs.
Post Reply
maneviyat

İhtisasa Hürmet

Post by maneviyat »

A'meş (1) rahimehullah, Ebû Hanîfe Hazretleri’nden bir mesele sordu. Hazret-i İmam da cevabını verdi.

A'meş:

“-Ey Ebû Hanîfe! Bu cevabı sen nereden çıkardın?”

Ebû Hanîfe de:

“-Senin bize nakil ve rivayet ettiğin filanca hadis-i şeriften çıkardım, deyince, İmam A'meş hayret ve takdirle :

“-Ey fakîhler! Muhakkak ki sizler tabibsiniz, biz muhaddisler ise sadece ilâç yapmaya yarayan eczayı satıyoruz.” buyurdu.

***

Aynı zamanda İmâm-ı Âzam Hazretleri’nin meselelere ve vesikalara son derece derin bir nüfuz kabiliyeti olduğunun delili olan bu fıkradaki teşbih ne kadar güzel, makûl ve munsifânedir.

Yerden çıkan çömlek parçalarının kıymet derecesini bir arkeolog, bir kitabeyi bir tarihçi, bir tas veya madeni de jeolog anlar ve takdir eder. Ayrıca, çeşit çeşit parçaları -bir usul dairesinde- ancak ihtisas sahibi bilgili bir üstad yerli yerine koyarak bir kompozisyon yapar; işe yarayacak parçayı, ikinci plâna bırakılması gerekeni, değerliyi, mühimi o tefrik edebilir. Bu sebepten, meselâ yün eğirmek, boyamak başka; onları yerli yerine kullanarak kumaş ve güzel desenli halı, kilim, yapmak da başkadır.

Tas, kireç, mermer, tahta... gibi malzemeyi ancak usta ve mütehassıs bir kişi bina haline getirir. Çeşitli eczayı hastaya, ve hastalığa göre seçip, karıştırarak tedaviyi ancak doktor yapar. Bunlar gibi çeşitli haberleri, hadisleri, Kur'an âyetlerini, zaman, mekân... ve durumları göz önünde bulundurarak ve bir kül halinde mütalâa ederek şer'i hükümler çıkarmak da ancak müçtehitlerin işidir.

Demek ki bütün mesele, ihtisas, bilgi ve ehliyet meselesidir. İhtisas ehli olmadığı halde :

"- Efendim! Bir âyette şöyle buyrulur, ben bir hadiste şöyle okudum, ona göre bu mesele şöyle olmalıdır." diye hükümler çıkaran ve hattâ geçmiş ulemayı teçhil edenlerin kulakları çınlasın.

--------------------------------------------------------------------------------

(1) İmam A'meş (60-148 Hicrî = 679-765 Milâdî), Hicaz'da el-Zührî'den ve Enes b. Mâlik R.A'dan hadis okumuş muhterem bir muhaddis idi.

A'meş (gözü sulanan, zayıf gören mânasına gelir) O'nun lâkabıdır. Asıl adı Ebû Muhammed Süleyman b. Mihran olup Kûfe'de vefat etmiştir.

(*) İslâm Mecmuası, sayı:78, Mart 1964
Mahmud Es'ad Coşan (rha)
Post Reply

Return to “Prof. Dr. M. Es'ad Coşan Rh.A”